|
|
|
| DUYURULAR | |
|
|
|
|
|
|
|
|
EMYPNH (İZMİR) ZEYTİNYAĞ MAKİNELERİ –KAZAN FABRİKASI (ŞİMDİ YOK) – DARAĞAÇ (UMURBEY MAHALLESİ) -KONAK MERKEZ
EMYPNH (İZMİR) ZEYTİNYAĞ MAKİNELERİ – KAZAN FABRİKASI (ŞİMDİ YOK)
Demosthenis Issigonis tarafından 1854 yılında kurulan, madeni eşya ve döküm fabrikası, İzmir’in hatta belki de Anadolu’nun en büyük fabrikasıydı. 60-70 işçinin çalıştığı bu fabrikada, buharlı makine, buhar kazanı, hidrolik zeytin cenderesi, buharlı pompa ve el pompası, bahçe ve yangın tulumbası, sabun fabrikaları için kazan, arabalar ve ziraat aletleri için her cinste ve boyutta metal dökümü yapılmaktaydı.
Demosthenis Issigonis Osmanlı’daki ilk demiryolu çalışması olan İzmir-Aydın hattında mühendis olarak çalışmış ve İngilizlerin takdirini toplayarak İngiltere vatandaşlığı almıştır. Daha sonraları Issigonis ailesine ait zeytinyağı pres makinalarının üretimini yapan fabrika kurmuş , 19. yüzyılda Ege Bölgesi’nde, adalarda ve Yunanistan’ın birçok bölgesinde büyük ilgi görmüş ve döneminin sanayi öncüsü olarak anılmıştır.
19. yüzyılda Ege bölgesinde gelişen en büyük sanayi kolunun, zeytinyağı fabrikalarının makinelerini üretiyorlardı. Bugün hala onların ürettikleri yağ preslerine Ege adalarında, kıyılarında rastlamak mümkün.
Issigonis ailesine ait malikanenin ve fabrikanın bulunduğu alan Darağaç (Umurbey mahallesi) bölgesinde olduğu düşünülmektedir. Bu bölge, büyük demir-çelik sanayisinin ve birçok farklı ticarethanenin bulunduğu İzmir limanının hemen arka tarafında bulunmaktaydı.
Fakat 1. Dünya Savaşı ile yıkılmaya başlayan Osmanlı İmparatorluğu’nda işler iyi gitmiyordu ve Issigonis Ailesi 1922 yılında ilk önce Malta’ya , sonra da 1923 yılında İngiltere’ye göç etmişlerdir.
Issigonis ailesi, İzmir ve çevresi için vaktiyle çok önemliydi. Çünkü bölgedeki zeytin bahçelerindeki zeytinlerden en verimli şekilde yağ çıkaracak makineleri bu aile icat etti. Çok sayıda zeytinyağı pres makinesi ürettiler.
Bu mühendis ailenin küçük oğlu (torun) Alex de aynı geni taşıyordu. Hatta beş parasız olarak Malta’ya kaçtıklarında Alex’in sahip olduğu tek şey, genlerindeki bu mühendis 1925 yılında Issigonis okumak için Londra’ya gitti. İzmir’den gelen bu çocuk, girdiği zorlu sınavda şaşırtıcı çizim, tasarım kabiliyeti ile öne çıktı. Bunda hiç şüphesiz mühendis dedesinden, babasından gelen göreneklerin rolü olmalıydı.
Alex’in annesi Hulda Josephine Henriette’nin kökeni Almanya’nın Württemberg eyaletine kadar uzanıyordu. Hulda’nın aynı zamanda İzmir’e ilk birayı getiren Württemberg’li Procopp ailesinden olması kayda değerdir.
Kocası öldükten sonra bira fabrikasının başına geçen ve “Dul Prokop”u olarak anılan Clara Prokopp, Sir Alex Issigonis’in anne tarafından büyük büyükannesiydi.
Prokopp bira fabrikası, Punta’da, bugünkü Bornova Sokağı ile 1469 Sokak arasındaki blokta bulunuyordu. Gillian Bardsley’in 2005 yılında yayınlanan Sir Alex Issigonis biyografisinde, fabrika binasının çok yakın zamana kadar orada bulunduğu yazılmış. Bugün o söylenen yerde bir açık otopark vardır. Otoparkın Bornova Sokağı’na bakan kapısının sağında ise halen La Puerta adlı bir birahane bulunmaktadır. Bu birahanenin olduğu yer muhtemelen Prokopp Birahanesi'nin olduğu bina idi.
Alex’in babası Konstantin Issigonis ise, İngiliz uyruklu olarak 1872’de İzmir’de doğmuş, üniversite öğrenimi için gittiği İngiltere’de gemi mühendisi olmuştu.
Alex Issigonis bu aile geleneğini sürdürdü. Mühendislik okudu, tasarım alanında kısa zamanda kariyer yaptı. Daha çok spor ve lüks otomobiller üreten Alvis fabrikalarında iş buldu. Orada birtakım yenilikler yaparken daha çok küçük otomobiller üreten Morris’ten süspansiyon sistemleri mühendisi olarak teklif aldı (1936). İzmirli Alex İssigonis, Mini modelinin yaratıcısıdır. Mini dışında Morris Minor, Austin 1100 gibi daha birçok popüler otomobilin de tasarımcısıdır.
Orduda mühendis olarak görev aldı ve Birleşik Krallık için askeri araçlar üretti. Savaştan sonra da BMC (British Motor Company)’de görev aldı. Bu arada BMC, Alvis ve Morris’in ortak girişimiydi.. Issigonis’in kendi ekibiyle tasarladığı Morris Minor bir anda İngiltere’de en çok tercih edilen model oldu. Birçok ülkede (Avusturalya, Hindistan) üretilmeye başlandı.
1959 yılında Mini Cooper Model No:1 tasarlar ve seri üretime girer. Bir anda İngiltere’de satış rakamlarını altüst eder. 1959-1965 yılları arasında en çok satılan arabalar listesinde ilk sıraya yerleşir. Kompakt ve ekonomik bir araç olduğu için gençlerin ilk tercihi olmuştur.
1961’de Mini’nin popülerlik kazanmasıyla Issigonis, Austin Motor Şirketinin yönetim kurulu üyeliğin getirildi. İki yıl sonra da BMC’nin yönetim kurulu başkanlığına terfi etti.
1967’de İngiltere’deki en etkili araştırma şirketi olan Royal Society’ye üye oldu. Emekli olduktan sonra şirketle bağlantısını koparmadı. 1987 yılına kadar şirkette danışman olarak kaldı. Bir yıl sonra, 2 Ekim 1988’de öldü.
Alex issigonis ismi, Mini model otomobillerle özdeşleşmiştir. Bu nedenle pek çok kaynakta Mini’nin tasarımcısı İzmirli Alex İssigonis olarak anılır. Çok küçük yaşlarda İzmir’den ayrılmış olsa da iyi Türkçe biliyor olaması da yine üstünde durulan bir konu.
KAYNAK: İNTERNET SİTELERİ |
EMYPNH (İZMİR) ZEYTİNYAĞ MAKİNELERİ –KAZAN FABRİKASI (ŞİMDİ YOK) – DARAĞAÇ (UMURBEY MAHALLESİ) -KONAK MERKEZ Fotoğraf Galerisi
| | | | | | | | | | | | | | | | |
|
|