Dokuz Çeşmeler (Boyacıoğlu Hacı İbrahim Çeşmesi ) – BUCA
İzmir’de Dokuz Eylül Üniversitesinin yanında yer alan sebil, sekizgen planlı olarak yapılmış olup bir meydan çeşmesi özelliği taşımaktadır. 22.7 m2 tabana oturan sebilin toplam alanı 42,8 m2 dir . Sekizgen planlı çeşmenin üst örtüsü kubbe, yüzleri ise sağır kemerli olup yüzlerde yuvarlak kemerler vardır.
Bulunduğu semte adını veren ayrıca kubbeli çeşmede denilen dokuz çeşmeler sebilinin, bir yüzünde yer alan kitabesine göre, Padişah I. Abdülhamit’in tahta geçmesinden on yıl sonra hicri 1198/miladi 1783-4 yılında yapıldığı anlaşılmaktadır. Padişah I. Abdülhamit döneminde yapılan sebilin kitabesi, yakın döneme kadar kalın boya katmanının altında kalmış ancak 2022 yılında restore edilerek temizlendikten sonra yaklaşık 240 yıl boyunca sakladığı sırrını ortaya saçmıştır.
Bugüne kadar sebilin yapılış dönemi ve sebebi olarak Padişah Abdülaziz’in 1863/4 yılında İzmir’e gelişi gösterilse de bunun doğru olmadığı anlaşılmış olup, bu tarihten yaklaşık seksen yıl önce inşa edildiği kitabesinde net olarak belirtilmiştir.
Babası Boyacı İsmail’in ruhu için Boyacıoğlu Hacı İbrahim tarafından yaptırılan sebilin inşasında, kitabesinden anlaşıldığı kadarıyla gerekli olan su yollarıda yine aynı kişi tarafından tamir ve imar ettirilmiştir. Kitabede geçen “sim ve altın dirhemler” kelimeleri, yapımında oldukça masraf edildiği izlenimi vermektedir.
Sebilin kitabesinin tercümesi şöyledir:
“Hamdullah akıtdı maî mecrâyı bu cana
Sebeb olan şu İzmirde Boyacı Hacı İsmail
Anı kevser-i mükâfâtın ide ol rabbü’l-Celil
İki âlemde yardımcı ola ol rabbü’l-Halil
Yoluna çeşmenin harc itdi sim ü altun derâhim
İdub su yolların tamir ve termimine reh
Anın ruhu içün yaptı Buca köyünde bir sebil
Hak teala lütuf edub aynen fiha tusemmâ selsebîl
Dahi banisine olsun Hazret-i Ali delil
Ya kimdir bânîsi dersen Boyacı oğlu Hacı İbrahim
Fi sene 1198/1783-4”
Kaynak: Mustafa Üzel/Temmuz 2022
Dokuz Çeşmeler (Boyacıoğlu Hacı İbrahim Çeşmesi ) – BUCA Fotoğraf Galerisi
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
