Damlacık Cami Çeşmesi / Mustafa Efendi Çeşmesi - MERKEZ
Çeşme; Damlacık Semti, Sümer Mahallesi'nde bulunan Damlacık Camii’nin 448 sokağa açılan avlu duvarının köşeye yakın kesiminde konumlanmıştır. Söz konusu duvarın alt kesiminde, eğimli arazi üzerinde inşa edilen çeşme; zamanla zemin seviyesinin plkseltllmesi sonucu musluk alt hizasından itibaren gömülü kalmıştır. Çeşme günümüzde suyu akmadığı için kullanılmamaktadır.
Mimari Özellikleri
Mermer malzeme ile duvar çeşmesi niteliğinde inşa edilmiştir. Günümüzde dikine, yerleştirilmiş çeşmenin ayna taşı lüle seviyesine kadar görülebilmektedir. Lüleden aşağısı zemin seviyesinin altında kalmıştır ve eğimli bir şekilde bitmektedir.
Ayna taşı, hafif bir çökertme içine alınmıştır ve çökertmeyi dışta, muhtemelen sonradan yapılmış ince bir silme üstten ve iki yandan çevrelemektedir. Lülenin altındaki kesim, beton dökülerek kapatıldığı için yalağa ilişkin herhangi bir iz seçilememektedir.
Süsleme Özellikleri
Ayna taşında kabartma tekniğinde işlenmiş bitkisel bezemeler mevcuttur. En üstte, Antik Dönem karakterli krater benzeri bir vazodan çıkarak iki yana dağılan iri yaprakların simetrik şekilde oluşturduğu bitkisel süsleme dikkati çekmektedir. Yaprakların uç kısımları volüt biçiminde sonlandırılmıştır. Vazonun altında yuvarlak şekilli küçük bir kabartma ve bunun hemen altında, ortasına lülenin yerleştirildiği daha büyük bir kabartma bulunmaktadır. Ayna taşındaki süslemeleri, ince bir bordür yuvarlak kemer oluşturacak şekilde üstte çevrelemektedir.
Korunma Durumu
Günümüzde zemin seviyesinin yükseltilmesi nedeniyle bir kısmı gömülü olan çeşme, kazı çalışması yapılarak bütünüyle gün ışığına çıkarılmalıdır. Suyu akmadığı için işlerini yitiren çeşmenin yüzeyi, muhtemelen yapılan restorasyonlar esnasında akıtılan boyalar nedeniyle kirletilmiş olmalıdır. Süsleme özellikleriyle dikkati çeken çeşmenin restore edilmesi, yüzey temizliğinin yapılması ve çevre düzeni ile birlikte ele alınarak kullanılır hale getirilmesi uygun olacaktır.
Tarihlendirme
Kılcı Mescidi olarak da anılan Damlacık Camii’nin kitabesi yoktur. Ancak M. Aktepe, bulduğu eski eser fişlerine ve vakfiyelere dayanarak 18. yüzyılın başında inşa edildiğini belirtmektedir.
Söz konusu mescidin avlu duvarının alt kesiminde, çökertme şeklinde inşa edilen çeşmenin kitabesi günümüze ulaşamamıştır. Ancak çeşmeye ait eski fotoğraflarda, aynanın üst kesimindeki yazıt dikkati çekmektedir. M. Aktepe de geçmişte üzerinde olan sözkonusu kitabeye göre “Mustafa Efendi Çeşmesi” olarak adlandırdığı yapının, H.1210 / M.1795-1796 tarihli olduğunu belirtmektedir.
Günümüze ulaşamayan kitabe metni:
“Sahibü’l- hayrat ve’l-hasenat Mustafa oğlu Mustafa'nın hayrıdır. Sene 1210”
bilgilerini içermektedir.
Kaynak: İzmir Kemeraltı bölgesindeki Osmanlı Dönemi Çeşmeleri ( R. Eser Gültekin)
Fotoğraflar: E.Şaşmaz
Damlacık Cami Çeşmesi / Mustafa Efendi Çeşmesi - MERKEZ Fotoğraf Galerisi
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
