Yangınlar, İzmir tarihine eşlik eden en önemli felaketlerden biri; sürekli ciddi can ve mal kaybına neden olmuş, mahalleleri küle çevirmiş ve ticareti durdurma noktasına getirmiştir. Bu nedenle yangınlara karşı sürekli tetikte durulsa da modern önlemlerin alınması ancak 19. yüzyılın sonlarında gerçekleşmiş. O zamana kadar bir yerde yangın çıktığında, tüfek ve tabanca ateşlenerek yangının nerede çıktığı duyurulmaya çalışılırmış.
1858 yılından itibaren şehir üç kısma ayrılarak, yangın ortaya çıktığında Kadifekale'den her bölge için farklı renkte bayrak çekilmeye ve top atılmaya başlanmış. Kısa süre sonra da şimdiki yerinde yangın kulesi faaliyete geçmiş. Bu arada Osmanlı döneminde, Punta'da ve Tepecik'te de yangın kulelerinin var olduğunu belirtelim.
1880 Yıllarında İzmir şehrinde itfaiye hizmetlerini İngiliz, alman ve Fransız sigorta şirketleri tarafından yapılmaktadır. Fakat ayrı ayrı bir işe yaramayan bu takımlar 1897 yılında Macar asıllı Gros Koviç Yusude adlı uzmanın emrinde toplanarak İzmir de modern itfaiyeciliğin temeli de atılmıştır.
1897 yılında Yusuf Dede mevkiinde inşa ettirilen yaklaşık on metre yüksekliğindeki yangın gözetleme kulesi, çıkan yangınlara acilen müdahale etmek için yapılan yatırımlardan birisiydi. Ayrıca yangın çıktığında top atışlarıyla duyurulması da alınan önlemler arasındaydı. Kadifekale’deki top tarassut kulesi olarak kullanılan gözetleme kulesi uzun süre görevine devam etmiştir. Anlaşılacağı üzere bu önlemler belli bir teşkilatın oluşması anlamına geliyordu.
İzmir’deki diğer yangınlara müdahale etmek için ise Kubilay mahallesi civarında mahallenin gözü pek gençlerinin oluşturduğu bir tulumbacılar ekibi reis Ali Bey tarafından kurulmuş olduğu bilinmektedir. ( Ali Bey İzmir Tulumbacı Reisi 1911 – 1924 )
25 Eylül 1924 yılında T.B.M.M. tarafından çıkarılan bir kanun ile Türkiye deki bütün söndürme teşkillerinin itfaiye adı altında mahalli belediyeler elinde toplanması kanunlaşmış olup, İzmir İtfaiye Müdürlüğü merkez binasının temeli 1924 yılı içinde atılmış ve 1926 yılında hizmete açılmıştır. 1580 sayılı belediye kanununun 15. Maddenin 22. Fıkra gereğince itfaiye hizmet teşkilatını kurmuşlardır.
Yeni oluşan itfaiye teşkilatı 1310 sokakta bulunan saman han da itfaiye binası bitene kadar hizmet vermiştir. Top tarassut kulesi olarak kullanılan Kadifekale deki gözetleme kulesi olarak uzun süre görevine devam etmiştir.1997 yılına kadar Müdürlük olarak görevini sürdüren teşkilatımız aynı yıl Daire Başkanlığı olmuştur.
Görmekte olduğunuz yaklaşık on metre yüksekliğindeki yangın gözetleme kulesi, şimdiki şeklini 1907 yılında almış ve toplar da buradan ateşlenmeye başlamış. Kulede hala itfaiye hizmetleri veriliyor.