Tarihi ve Yaptıran:
Maraş Çeşmesinde mermer üzerine beş kitabe bulunmaktadır. Bunlar çeşmenin dört cephesinde bulunan yapım kitabeleridir. Bu kitabelerine göre çeşme, Mısır valisi İbrahim Paşanın oğlunun kethüdası Hafiz İlyas'ın oğlu Seyyid Muhammet tarafından 1195 H. 1780 W yılında yaptırılmıştır. Kabeleri hattat Ahmet Reşid yazmıştır.
Çeşme niş kemerlerinin içine kitabeler 69x47 cm. ölçülerindedir. Kitabeler sülüs hat ile yazılmış olup, dört satırdır.
Çeşmenin kuzey cephesinde yer alan kitabe 1195H. 1780 M. tarihlidir. Kitabe metni şu şekildedir:
Nama izidle girince yoluna bu aeyl nab
Çağladı şaylar misali teşne ganın ferhatı
Üçlerin avnıyla buldu tarih-i Ahmet Reşid
Bu çeşme nev-sebilden Düş-ı ma-yı behçeti Ali Vehbi
Batı cephesinde bulunan kitabede. çeşmeyi yaptıran kişinin Hafız İlyasın oğlu Seyyid Muhammet olduğu ifade edilmektedir Kitabe metni şu şekildedir:
Bi-bedel yaptı mu 'alla çeşme-i şadar-re van
Mihr ü mah olsa sezadır sim-us-ı şerbeti ım,eti abına teşne-leb olur ab-J hayat
Niş eden kesb eyler elbet afiyetle sıhhati
Çeşmenin beşinci kitabesinin 1245 H. 1829 M. tarihli olması ve çeşmede güneybatı köşeye yerleştirilmesi ile bunun onarım kitabesi olduğu düşünülür. Kitabe üç satırdır, talik hat ile yuvarlanmıştır. Metin şu şekildedir:
Ma-ÅŸaallah
Fe-tebarekallah Aynen biha ibadullah
Sene 1245
Mimari ve Süsleme Özellikleri:
Çeşme 3.00x3.00 m. ölçülerinde: köşeleri yuvarlatılmış, kare planlı ve dön cephelidir. Çeşmenm üst önüsü kubbedir . Kubbe hazne kısmının üstüne denk gelecek konumda düzenlenmiştir. Kubbeye kesme taşan S profilli bir saçakla geçilir. Malzeme olarak tüfve kırmızı kum taşı kullanılmıştır.
Çeşmenin dört yüzü aynı mimari özellikleri yansıtacak şekilde tasarlanmıştır. Çeşme nişi S kıvrımlı kemer formunda olup, 1.47 m. genişliğinde, 0.25 m. derinliğindedir. Kemer, başlığı olmayan ayaklara oturur, Kımızı kum taşı ile hareket kazandırılan kemerin ayağa oturan son taşında, yarım daye profilli silmelere yer verilmiştir. Kemerin kilit taşı üzerinde yer alan bitkisel bezeme alem motifi ile tamamlanır.
Çeşmenin batı cephesi ayna taşında stilize edilmiş yaprak ve köşelerde rüzgârgülü motifinden oluşan bir bezeme görülmektedir,
Dinlenme sekileri çeşmeyi dört cepheden çevirmiş ve nişin ön kısımlarında su teknesi oluşturulmuştur.
Çeşmenin dört köşesi yuvarlatılmış ve buralara küçük birer çeşme için ayna taşı yerleştirilmiştir. Çeşmelerin önlerinde, blok taşın oyulması ile elde edilen şu tekneleri vardır, Birbirinin simetrisi olan bu çeşmeler yan taraflardan kalın profilli daire silmelerle sınırlandırılmıştır. Çeşme nişi silmelerle oluşturulan sivri kemer formundadır. Boyutları ile aynı olan köşe çeşmeleri süslemeleri ile Farklılık gösterirler,
Güneydoğu köşe çeşmesi üzerindeki bezeme tahrip olmuştur. Kalan izlerden burada kıvrımlı yaprakların, goncaya benzer bitkısel bezemenin varlığı görülür.
Dört cephesinde de kitabesi yer alır. Ayrıca batı ve güney cephesi arasındaki köşede yer alan küçük nişin üzerinde yapım tarihinin de yazıldığı küçük bir kitabe vardır.
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
