Fettah Camii olarak bilinen eserin diğer adı ABDÜLFETTAH CAMİİ’dir. Türkistanlı Hacı Abdülfettah Efendi tarafından 1670 tarihinden önce yaptırılmış olması muhtemel olan yapının kesin inşa tarihi bilinmemektedir.
Basmane 1297 ve 1298 sokaklar köşesinde olup, XVII. Yüzyıl'da yapılmış olmalıdır. Evliya Çelebi "Abdulfettah Çavuş" dediği bu camiden "kiremitli amma mamur" olarak bahseder. 1843 ve 1861 yıllarında tamir görmüştür. Son şeklini, yakın zamanlarda almıştır.
Caminin ismine ilk olarak Evliya Çelebî Seyahatnamesi’nde rastlanmaktadır. Seyahatname’de, “Tilkilik Mahallesi’nde Abdülfettah Çavuş Camii kiremitlidir ama mamurdur” ifadesi yer alıp medreseden bahsedilmemiştir.
Dolayısıyla caminin on yedinci yüzyılın ikinci yarısında ayakta olduğunu söylemek mümkündür.
Abdülfettah Camii bünyesinde bir medrese olduğu ilk olarak Saçmacızâde Ahmed Ağa’nın gurre-i Cemaziyelahir 1165 (16 Nisan 1752) tarihli vakfiyesinde kayıtlıdır. Ahmed Ağa’nın, evladı nesli kesilmesi halinde vakıf fazlasını müderris ve talebelerine meşrut kıldığı birkaç medreseden biri Abdülfettah Medrese si’dir. Bu bakımdan Evliya Çelebî’nin İzmir’deki çoğu caminin ismini kaydedip yanlarındaki medreselerinden bahsetmemesine nazaran cami ile medresenin aynı dönemde yapılmış olabileceğini ileri sürmek mümkündür. Fakat tevcihat kayıtlarında Abdülfettah Medresesi’ne yapılmış herhangi bir atamaya rastlanmamaktadır.
Yapı dikdörtgen plan şemasına sahiptir ve ahşap tavanlıdır. Minaresi yapılış tarihine aittir. Onarım kitabesi H. 1259 ( M.1943 ) tarihlidir.
FETTAH Camii 2011-2013 yıllarında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarılmıştır. Şu an itibariyle ibadete açık ve kullanılmaktadır.
KAYNAK: OSMANLI DÖNEMİ İZMİR MEDRESE VE KÜTÜPHANELERİ ( Yasin TAŞ )
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
