Tarihi Mekanlar Kişisel Ansiklopedi Erol ŞAŞMAZ
  İZMİRİN ÖREN YERLERİ
  İZMİRİN MÜZELERİ
  İZMİRİN ENDÜSTRİ MİRASI
  İZMİRİN LEVANTEN EVLERİ
  İZMİRİN ÖZEL MEKANLARI
  İZMİRİN İLÇELERİ
  İZMİRİN CAMİLERİ
      ÇEŞME CAMİLERİ
      BUCA CAMİLERİ
      KARABAĞLAR CAMİLERİ
      ÇİĞLİ CAMİLERİ
      MERKEZ CAMİİLERİ
      ALİAĞA CAMİLERİ
      BALÇOVA CAMİLERİ
      BAYINDIR CAMİLERİ
      BAYRAKLI CAMİLERİ
      BERGAMA CAMİLERİ
      BEYDAĞ CAMİLERİ
      BORNOVA CAMİLERİ
      DİKİLİ CAMİLERİ
      FOÇA CAMİLERİ
      GÜZELBAHÇE CAMİLERİ
      KARABURUN CAMİLERİ
      KARŞIYAKA CAMİLERİ
      KEMALPAŞA CAMİLERİ
      KINIK CAMİLERİ
      KİRAZ CAMİLERİ
      MENDERES CAMİLERİ
      MENEMEN CAMİLERİ
      ÖDEMİŞ CAMİLERİ
      SEFERİHİSAR CAMİLERİ
      SELÇUK CAMİLERİ
      TİRE CAMİLERİ
      TORBALI CAMİLERİ
      URLA CAMİİLERİ
  İZMİRİN KİLİSELERİ
  İZMİRİN ANITLARI
  İZMİRİN ŞEHİTLİKLERİ
  İZMİRİN HANLARI
  İZMİRİN HAMAMLARI
  İZMİRİN KAPLICALARI
  İZMİRİN ÇEŞMELERİ
  İZMİRİN SU KEMERLERİ
  İZMİRİN KÖPRÜLERİ
  İZMİRİN KALELERİ
  İZMİRİN SAAT KULELERİ
  İZMİRİN TÜRBELERİ
  İZMİRİN MEDRESELERİ
  İZMİRİN KERVANSARAYI
  TARİH VE KÜLTÜR TURİZMİ

Mail listemize abone
olun, güncel
yayınlarımızdan
haberdar olun!

Bunun için,
Lütfen mail adresinizi girin.
  Ana Sayfa   |  İletişim   
FAİK PAŞA CAMİ -MERKEZ

Altınordu mahallesinde, 142 pafta, 154 ada 48 parselde bulunmaktadır. Halen ibadete açık durumda olan caminin proje aşasında olduğu ve restore edileceği öğrenilmiştir. Yapı yüksek bir su basman üzerine inşa edilmiştir. Doğu-batı yönünde dikdörtgen bir plan şemasına sahip yapının batısında yer alan son cemaat yeri adeta yazlık bir cami görünümündedir.

Batı ve güneyi sokağa açılan yapının minaresi harimin güney cephesinin doğu ucunda bulunmaktadır. Yapı dıştan tamamen sıvalı durumdadır. Bu nedenle inşa malzemesi hakkında kesin bir izlenim edinilememiştir. Kiremit kaplı ahşap tavanlı yapının en karakteristik özelliği, cephelerinin kirpi saçak düzenlemesi ile sonlandırılmış olmasıdır.

Batı cephe, girişin ve son cemaat yerinin bulunduğu en önemli cephedir. Yapının kıble duvarı, yani güney cephe duvarı, aynı kalınlıkta olmak üzere batıya doğru harimin yarısı kadar uzatılmış ve bu uzunluğun belirlediği alan aynı duvar üzerine yerleştirilen yarım daire kesitli mihraptan da anlaşılacağı gibi bir son cemaat yeri ya da yazlık cami olarak düzenlenmiştir.

Batı cephenin kuzeyinde, üzerinde inşa kitabesi olan yuvarlak kemerli girişten harime ulaşılmaktadır. Kıble duvarına paralel dikdörtgen bir plan şeması arz eden harimin kuzey duvarında yine üç ahşap destekle taşınan ahşap malzemeli bir kadınlar mahfili bulunmaktadır. Bu birime ulaşım, harim girişinin solunda oluşturulmuş bir kapı ve merdiven ile sağlanmaktadır.

Ortada yer alan ve tamamen fayans kaplı durumda olan mihrap, kıble duvarından bir miktar çıkıntı oluşturmuş olup üçgen bir kavsaraya sahiptir. Mihrabın solunda basit bir vaaz kürsüsü, sağında yani harimin güneybatı köşesinde minber yer alır. Minber de ahşap malzemeli olup özel bir işçilik ihtiva etmez .
Yapının doğu, kuzey ve güney cephelerinin üst kotlarında yer alan sivri kemerli ışıklıklar alçı konturlu dekoratif bölümlemelere ayrılmış içliklerle hareketlendirilmiştir. Ahşap kaplaması çıtalı bindirme tekniği ile oluşturulmuş düz tavanın merkezinde dikdörtgen bir göbek bulunmaktadır. Kalemişi tekniği ile bezenmiş bu düz ahşap göbekte, ortada merkezinden aydınlatma zinciri sarkan dairesel yazı düzenlemesi ve etrafında iri bitkisel desenlerle barok karakterde oluşturulmuş bitkisel süslemelere yer verilmiştir.

Yapının inşa kitabesi harim girişinin üzerinde olup sağlam olarak bugüne ulaşmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve harim girişinin soluna yerleştirilen bilgi panosundaki bilgiler;
yapının Faik Paşa tarafından inşa ettirildiği ve H. 1258 / M. 1842 yılında Ahmet Tevfik Bey tarafından tamir ettirildiği yönündedir. Aynı bilgi panosunda harimin 1955 yılında Gaziantepli ressam Müslim Gökçek tarafından boyandığı ve bitkisel motiflerle bezendiği ifade edilmektedir.

Kitabenin okunuşu:
Nur-i taala yine verdi ziya – Cami lâmi Faik Paşa
Muhrik etmiş idi gerçi anâ – Bundan akden eseri nar-ı kaza
Nâzır vakfı o beytullahın – Yaptı himmetle yine bi hemta
Zam edip vasfına sen bir tarih – Eyle bu beytle servet ima
Avni bariyle yapıldı abid – Cami lâmi Faik Paşa
Ahmet Tevfik sene 1258

Tercüme:

Faik Paşa taat nuriyle yine parlak camiine ziya verdi.
Gerçi bundan evvel eseri yakan kaza ateşiyle yakmış.
Yine vakfın nazırı eşsiz himmetle beytüllahim yaptı.
Sen vasfına ima eden bu beytle bir tarih ekle.
Parlak Faik Paşanın Camii Allahın yardımıyla ibadet için
yapıldı. Ahmet Tevfik sene H. 1258 / M. 1842

Kitabede verilen bilgilere göre; caminin zikredilmeyen bir tarihte Faik Paşa tarafından yaptırıldığı, ancak kaza ile yandığı, H. 1258 yılında ise Faik Paşa Vakfı tarafından vakfın nazırının yardımı ile caminin yeniden inşa edildiği anlaşılmaktadır.

Ancak kitabede ilk yapı ile ilgili bir bilgi verilmemektedir. Yeni yapılan caminin tamamen sıfırdan mı yapıldığı, yoksa yanan caminin bazı bölümlerinin korunup korunmadığı ile ilgili ne yazık ki herhangi bir bilgi yoktur. Ancak özellikle bugün algılanabilen güney cephedeki kırılmanın nedeni belki de H. 1258 yılındaki büyük onarımın bir izi olabilir.

Ancak kesin bir tahminde bulunmak mümkün değildir. Yapıdaki bilgi panosunda yapının Ahmet Tevfik tarafından tamir edildiği yönünde verilen bilgi teyit edilememiştir. Kitabede geçen Ahmet Tevfik muhtemelen metni kaleme alan ve yazan hattat olmalıdır.

Evliya Çelebi Seyahatnamesinde, yapı ile ilgili “Fayik Paşa Camii kârgir kubbesi kurşun örtülüdür” şeklinde bir tanımlama yapmaktadır. Yangın geçirdiği ve sonrasında bugünkü yapının inşa edildiğini bildiğimiz Faik Paşa Camii’nin muhtemelen ilk hali kubbeli bir yapıdır.


Kaynak: Dergipark ( Harun ÜRER )
Fotoğraflar: Erol Şaşmaz
FAİK PAŞA CAMİ -MERKEZ Fotoğraf Galerisi