Kendi yaptıkları gemilerle antik çağlarda Phokaia’dan çıkıp Karadeniz kıyıları ile Ege ve Akdeniz’i aşarak İtalya, İspanya, Fransa gibi ülkelere ulaşan Foçalılar; gittikleri yerlerde koloniler kurarak ticaretlerini geliştirmişlerdi. Foçalıların kurdukları kentler arasında Fransa’daki Marsilya kenti ayrı bir önem kazanmıştı.
Bu tarihi olayı birebir canlandırmak amacıyla Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Hayat Erkanal’ın Onursal Başkanlığı'nda, proje başkanlığını Arkeolog Osman Erkurt'un yaptığı proje ile Kybele Antik Gemisi, 360 derece Tarih Araştırmaları Grubu’nca Urla’da yapılmıştı.
Kybele Antik Gemisi, Fransa’da düzenlenen “Türkiye Mevsimi” etkinliklerine katılmak üzere 7 Haziran 2009 tarihinde Foça’dan yola çıkmıştı. Osman Erkurt ve eşi Mualla Erkurt’un da aralarında bulunduğu 6 kişilik bir ekip aslına uygun olarak yapılan gemi ile o günün şartlarında, kürek ve yelken kullanarak ve antik çağda takip edilen rotaları izleyerek Yunanistan ve İtalya Limanlarına uğrayıp, 54 gün sonra Fransa’nın Marsilya Limanı’na ulaşmıştı.
Herodotos’a göre ilk uzun deniz yolculuğuna çıkanlar Phokaialılardır. Bu yolculuklarını yuvarlak teknelerle değil, elli kürekli gemilerle yaparlardı.
Herodotos’un bahsettiği yuvarlak tekneler, geniş bir gövde yapısına sahip yük gemileri olsa gerek. Phokaialıların kullandığı elli kürekli gemiler ise ince uzun bir gövde yapısına sahip gemilerdir. Bu gemiler İ.Ö. 8. yüzyılda yapılmaya başlanmıştır. Yunancada “Elli kürekli” anlamına gelen “Pentekonter” diye adlandırılan söz konusu gemiler 65 feet uzunluğundaydı. Her iki yanında tek kürek sırası vardı. Her sırada yirmi beş kürekçi bulunmaktaydı. Ayrıca geminin kıç kısmında iki adet dümen küreği bulunuyordu. Çoğunluğu çam ağacından yapılan bu tekneler, uzun yolculuklarda kullanılmak üzere direk ve yelkene sahipti. Pruvadan dışarı doğru çıkıntı yapan, mahmuz adı verilen yapay donanım, en önemli silahı idi. Mahmuzun tek görevi düşman gemilerinin gövdelerine delik açıp su almalarını sağlamaktı. En yüksek hızı 9.5 deniz mili olan bu gemiler Arkaik dönem içinde de hizmet vermiştir. Herodotos’un sözünü ettiği Phokaialıların elli kürekli gemileri de pentekonter olsa gerek.
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
