İzmir ili, Menenen ilçesine bağlı Eski Emiralem (Miralem) (Hamzabeyli) Köyü Yamanların kuzeydoğu yönündeki eteklerinde bulunan Küçük Ballıkayası’nın eteklerindedir.
Prof. Dr. Bilge Umar Türkiye’deki Tarihsel Adlar isimli kitabında Emiralem’in Rumca Myrelama adının Luvi dilinde Murelama’dan gelme olduğunu ve bunun da Mur(a)- ela-(u)ma yani “Yüce Ma-Geçidinin Halkı” anlamında olduğunu söylemektedir.
Prof. Dr. Ersin Doğer Menemen Tarihi Kitabında Miralem veya Emir-i Alem’in Osmanlıda önemli bir unvan olduğunu belirtmektedir. Barış zamanında sarayda, savaş zamanında ise ordunun önünde yürüyen bu görevliler, şehzadelerin bayrak, sancak ve alemlerini korumak işini yüklenmişlerdi. Miralem terfi ettiğinde sarayın dışına Beylerbeyi veya Sancakbeyi görevlerine terfi ederdi.
İlk adı Hamzabeyli olan köyün Osmanlı Döneminde bir Miralem’e dirlik olarak verilmesi ile isim değiştirdiği düşünülmektedir.
Emiralem’in köklü bir tarihçesi bulunuyor. Yamanlar Dağının Kuzey tarafında bulunan “Hasırcıyıkıklığı” mevkiine, Karaosmanoğullarına mensup “MİRALİ” adında bir derebeyinin mahiyeti ile beraber gelerek, Manastır, Tıtılı ve Tepecik bölgelerinde bulunan diğer komşu olan aşiretlerle birlikte 1380 yılında adı geçen beyin etrafında toplanarak teşkilatlı bir köy kurdukları ve bu beyin ismine uygun olarak da “ MİRALEM” isminin köye verildiği biliniyor.
Aiolis’in önemsiz kentlerinden biri olan Herakleia’nın bulunduğu Ballıkayası’nın eteğine yayılmış olan Eski Emiralem veya diğer adıyla Hamzabeyli köyünün ne zaman kurulduğu bilinmiyor. Köyün kuruluşunun 14. Veya 15. Yüzyılda olduğu tahmin ediliyor.
Önce İzmir- Manisa demiryolunun inşası, daha sonra da güneydeki tepeler üzerinden geçen eski kervan yolunun sönüşü ve bugünkü karayolunun tesisinden sonra Emiralem sakinleri eski köyü yavaş yavaş terk ederek demiryolu ve karayolunun arasındaki yayla yerine inmeye başlamışlar. 1945 ile 1950 yılları arasında eski köy tamamen terkedilmiş ve Emiralem yeni yerinin avantajı ile büyüyerek önce nahiye, daha sonra belediye statüsüne yükselmiş, 2012 yılında yasa değişikliği ile mahalle olmuştur.
2021 yılı nüfus sayımına göre 1283 kişinin yaşadığı Emiralem bugün Menemen’in en büyük mahallelerinden biridir. Tarım ve Hayvancılık yapıldığı geniş alanlarda özellikle Çilek yetiştiriciliği ile tanınmıştır.
Emiralem Yapıları:
Eski Emiralem’de günümüze kadar gelen Cami, Çeşme ve Mezarlık görülmesi gereken yapılardır.
KAYNAK: TAYLAN KÖKEN / CAMİ TANITIM PANOSU
ESKİ EMİRALEM KÖYÜ CAMİSİ -MENEMEN Fotoğraf Galerisi
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
