Konak Merkez ilçe, Ahmetağa Mahallesi ,855 Sokak No:40 225 Ada 6 Parsel 1889,50 metre kare tapu alanı bulunan iş hanı Kentin hapishane olarak kullanılan ilk mekânlarından biridir., Eski Cezayir Hanı'nın bulunduğu yerde şimdi görmekte olduğunuz yapı ise yıkılan hanın yerine 1970 yılında inşa edilmiş iş hanıdır.
Cezayir Hanı'nın 19. yüzyıl ortalarında iç limandan doldurulan alan üzerinde yaptırıldığı biliniyor. Kare planda inşa edilmiş hanın ortasında bir avlu ve bu avlunun etrafına sıralanmış mekânlar yer alıyormuş.
Ortasında bir mescit bulunan avlunun etrafı geniş saçaklarla örtülüymüş. Hanın bir kanadı iki katlı ve ikinci katın avluya bakan cephesi ise revaklıymış. 1855'e kadar tüccarlara kiralanan han, bu tarihten itibaren hapishane olarak kullanılmaya başlanmış. Üst kattaki odalar mahkûm koğuşları olarak kullanılıyormuş. Çarşının ortasında bir hapishane...
Tarihçe
16 Mart 1870 Çarşamba sabahı İzmirliler korku dolu bir güne uyanmış; şehrin ticari hayatının kalbi olan Yemiş Çarşısı'na girmek isteyenlere sorgudan geçirilip üzerleri arandıktan sonra izin veriliyormuş. Bunun nedeni bir önceki gece Yemiş Çarşısı'nın göbeğindeki İzmir hapishanesindeki ayaklanmaymış. İki yüze yakın mahkûmun katıldığı isyan kanlı bir şekilde bastırılmış ve sağ kalanlar başka hapishanelere sürülmüş. 1880'lerin ortalarında günümüzdeki Konak katlı otoparkının bulunduğu yerde yeni hapishane inşa edilince, tüm mahkûmlar buraya nakledilmiş ve Cezayir Hanı da eski işlevine geri dönmüş.
İsim konusu biraz daha karmaşık. Bir dönem hapishane olarak kullanılmasından dolayı, halk arasında 'ceza yeri' olarak anıldığı bilinmekte. Ancak bu işlevi öncesinde de Cezayir adının, gerek planlarda gerekse de belgelerde kullanılması 'ceza yeri'nin ses benzemesine bağlı bir yakıştırma olduğunu göstermekte. Bir başka iddia ise Cezayir'den getirilen kölelerin burada tutulması ile ilgili.
1970 yılında yanan hükümet binasının işlevini de kısa bir süreliğine üstlenen bina, bugün İzmir Valiliği'nin çeşitli birimleri tarafından kullanılıyor.
KAYNAK: VÄ°SÄ°T Ä°ZMÄ°R
Cezayir Hanı – ( Konak Merkez ) Fotoğraf Galerisi
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
