Çukur Çeşme / Pazaryeri Mahallesi, 953 SOKAK Çeşmesi –KONAK MERKEZ
Çeşme; Pazaryeri Mahallesi, 953 sokaktaki konutun bahçe duvarının alt kesiminde inşa edilmiştir. Günümüzde harap durumda olduğundan kullanılmamaktadır.
Mimari Özellikleri
Niş şeklinde düzenlenen duvar çeşmesi; almaşık teknikte yapılmış ve üzeri sıva ile kaplanmıştır. Çeşme nişinin üzerini bir sivri kemer örtmektedir. Tuğla malzeme ile inşa edilen kemer; derinliği ayna bölümüne kadar uzanan, kılıcına yerleştirilmiş üzengi taşma oturmaktadır. Çeşmenin ayna bölümü sıva ile kaplanmıştır. Bunu günümüze ulaşan izlerden görmek mümkündür. Aynanın alt kesiminde, muhtemelen lüle deliğinin bulunduğu yerde, baskı tekniği ile yapılmış süsleme mevcuttur. Yalak, mevcut zemin seviyesinin altında kaldığından herhangi bir ize rastlanmamıştır.
Süsleme Özellikleri
Çeşme, oldukça sade görünümlüdür. Ancak, sıva ile kaplanmış ayna bölümünün alt kesiminde, muhtemelen lüle deliğinin bulunduğu yerde, baskı tekniği ile yapılmış iki adet rozet motifi dikkati çekmektedir. Aynanın üzerindeki sıvalar yer yer dökülmüş olduğundan, bunun dışında herhangi bir süsleme unsuru seçilememektedir.
Korunma Durumu
Suyu akmadığı için kullanılmayan çeşmede malzeme kayıpları ve yıpranmanın yanı sıra, alt kesimde bitkilenme görülmektedir. Bahçe duvarı, çeşmenin sol kesiminde oldukça iyi durumda olmasına karşın; sağ yan kesiminde çeşmenin kemeri dışında, üzengi taşından itibaren yukarı doğru çıkıldıkça tahrip olduğundan kısmen onarılmıştır. Örneğin, üzengi taşı kırılmış, kemerin üzerini kaplayan sıvalar döküldüğü için tuğla malzemeler açığa çıkmış ve bahçe duvarının yıkılan kısımları özgün durumuna aykırı bir şekilde delikli tuğla ile örülerek tamamlanmıştır. Zemin kotu, zamanla yükseltildiği için lüle ve yalak bölümü seçilememektedir. Bu nedenle kazı yapılarak yalak bölümü ortaya çıkarılmalı, çeşme onarılmak ve su bağlantısı yapılarak semt sakinlerinin hizmetine sunulmalıdır.
Tarihlendirme
Duvar çeşmesinin kitabesi bulunmamaktadır. Ancak bölgede günümüze ulaşabilen Taşınmaz Kültür Varlığı niteliğindeki konut örneklerinin 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyıl başlarına tarihlendirilmesi nedeniyle, çeşmenin de söz konusu tarihlerde inşa edildiği düşünülebilir.
Kaynak: İzmir Kemeraltı bölgesindeki Osmanlı Dönemi Çeşmeleri ( R. Eser Gültekin)
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
