BOMONTİ –NEKTAR BİRA FABRİKASI – DARAĞACI -KONAK MERKEZ
Konak İlçesi, Halkapınar Mahallesi’nde yer alan Bomonti Nektar Bira Fabrikası arazisi, günümüzde Mahall Bomonti olarak adlandırılan karma kullanım (kültür,sanat, ticaret ve konut) projesi alanında bulunmakta olup, 41.520 m2’lik yerleşim alanına sahiptir.
Bomonti Bira Fabrikası İsviçreli Bomonti Kardeşler tarafından İstanbul’da kurulmuş özel bir teşebbüstür. 1909 yılında Bomonti Bira Fabrikası’na rakip Nektar Bira Fabrikası’nın kurulması iki şirketi de ekonomik olarak etkilemiş ve 1912 yılında şirketler birleşme kararı alarak üretimlerine devam etmişlerdir. 1912-1913 yıllarında İzmir’in Halkapınar semtinde Aydın Bira Fabrikası isminde bir fabrika daha kuran Bomonti-Nektar Şirketi 1913-1915 istatistiklerinde, önemli şirketlerden biri olarak gösterilmektedir.
Başlarda biranın hammaddesi olan maltı İstanbul’dan temin eden tesis, sonrasında Bomonti’den sökülen ve İzmir’e getirilen teçhizat sayesinde kendi maltını üreten ve hızla büyüyen bir fabrika haline gelmiştir.23 24 25 Türkiye Tekel İdaresi’nin kurulması akabinde zarara uğrayan İsviçre kökenli şirket, 1928 yılında İzmir’deki fabrikalarını kapatmak durumunda kalmıştır. 8 sene kadar atıl kalan tesis 1936 ile 1944 yılları arasında şarap, 1944 ile 2004 yılları arasında ise rakı üretimine devam etmiştir. Geniş bir alanda konumlanan yerleşke avlulu bir yapıya sahiptir. İçerisinde 19.yüzyıl ve 20. yüzyılda inşa edilen farklı dönem eklerine sahip yönetim binaları, ambar ve depolar, trafo merkezi, lojman ve yemekhane gibi yapılar bulunmaktadır.
Yapılar inşa edildikleri dönem gereği yakındaki Tuzakoğlu Un Fabrikası ile benzer mimari özelliklere sahiptir.12 Günümüzde, geçirdiği dönüşüm sonrasında dokuz adet tarihi fabrika yapısının restorasyonunun gerçekleştirilerek, kültür-sanat faaliyetleri ve alışveriş merkezi işlevleri ile yaşatılacağı belirtilmektedir.
KAYNAK : Ä°ZMÄ°R ENDÃœSTRÄ°YEL MÄ°RAS ENVANTERÄ° (Ä°ZKA)
FOTOÄžRAFLAR: KAYNAK BELGE / TAÅžARON Ä°NÅžAAT FÄ°RMA (gridinsaat.com)
BOMONTİ –NEKTAR BİRA FABRİKASI – DARAĞACI -KONAK MERKEZ Fotoğraf Galerisi