Ballıcaoluk Kalesi: Nif Dağı'nın doğusundaki Ballıcaoluk ya da Kız Kalesi, Kemalpaşa Ilçesi'nin 12 km. kadar güneyinde, Aşağı Vişneli Köyü'nün batısında, Hacı efendi (Ballıcaoluk) ve Narlıdere vadileri arasında, sarp yamaçlı, kayalık bir tepede kuruludur.
Yaklaşık 510-570 m. yükseltide ve 400x80 m. büyüklüğünde olan kuzeybatı-güneydoğu doğrultulu yerleşmenin en görkemli kalıntıları, surlarıdır. Büyük dikdörtgen taşlardan (gen. 2,00-3,00 m.) yapılmış, L biçimili yerleştirme yataklarına sahip doğu duvarı, arazi zaten doğal tahkimli olduğundan, savunmadan çok, bir gösteriş yapısı hüviyetindedir.
Yakınında, kısmen kaçak kazıyla ortaya çıkarılmış, moloz taştan tek tük tuğla katılarak örülmüş nişli duvarlara sahip, işlevi henüz tam anlaşılamayan, bir Bizans Dönemi yapısı vardır.
Orta kesimdeki "Kuleyıkı" denilen kısmen iyi koruna gelmiş kule, dış yüzeyi bosajlı büyük blok taşlardan yapılmış, köşe perdahlarına sahip duvar tekniğine göre Hellenistik Döneme tarihlendirilebilir. Ayrıca yerleşmede, tepede küçük taşlı duvarlar, kayaya oyulmuş büyük dikdörtgen sarnıçlar, hatıl delikli mekanlar, kaya oyukları ve kayalarda taş kesme izleri - taş yerleştirme yatakları mevcuttur.
Kalın surları farklı duvar yapım teknikleri (belki farlı yapı evreleri?) gösteren kale, yüzey keramiğine göre, en erken Arkaik Döneme (M.O. 6. yüzyıl) tarihlenmektedir; fakat kanımca temelinde çok daha eski bir yerleşimle bağlantılıdır; çünkü, yakınında yer alan Karamattepe, büyük bir nekropoldür ve burada Arkaik Döneme (M.O. 7.- 6. yüzyıl) dek inen keramik saptanmıştır.
Ballıcaoluk Kalesi, konumu itibariyle çok önemli bir stratejik noktadadır. Karabel kabartması hemen yakınındadır ve kaynaklara göre Hitit Döneminde Seha ile Mira ülkelerinin sınırı buradan geçmektedir.
KAYNAK: NÄ°F (OLYMPOS) DAÄžI ARAÅžTIRMA PROJESÄ°:
( Prof. Dr. Elif Tül Tulunay )
FOTOÄžRAFLAR: KEMALPAÅžA ESKÄ°-YENÄ° ARAÅžTIRMA GRUBU