Eğrider köyü İzmir ilinin Tire ilçesine bağlı Tire,nin doğusunda Tire - Gökçen yolunun Gökçen ‘ i 500 metre geçip sağa dönüp 2 km içerde ve Tire'ye 14 km.uzaklıktadır.
SEYYİD DEDE Şeyh Bedreddin’in oğlu Seyyid İsmail Beşe’nin lakabıdır.Eğridere’de dedesinin köyündeki mezarı çok sade ve bakımsızdır.
Köy halkı ona Seyyid Dede demektedir.Köyde ona ilginç bir bağlılık vardır. Eğridereliler, ona her mevsim yiyecek götürürler. Hatta Osmancık ve Yenişehir köylüleri ölülerini ona yakın olmak için Eğridere Mezarlığına gömme adetleri vardır. Yağmur duaları da Seyyid Dede’ye uğrayarak yapılmaktadır.
Eğridere, Şeyh Bedrettin’in babası Ahi İsrail Bey’in Batı Anadolu’da ilk gelenlerden olup yerleştiği ve bir zaviye kurduğu yerdir. Manav, Kızılışıklı ve Varsak aşiretlerinden meydana gelmiş bir yerleşimdir. Şeyh Bedrettin’in oğlu ve Menakıbname’nin yazarı Hafız Halil’in babası Seyyit İsmail’in yattığına dair nesiller boyu aktarılan söylence vardır. Zira Hafız Halil köyün ismini açık vermeyip Menderes katında (yani üstünde bir yerde) demiştir.
Menakıbname’de Bedrettin’in oğlu Seyyid İsmail Beşe’nin mezarı köy adı verilmeden ,Menderes’e yakın köy kaydıyla verilmektedir. Oysa bağlantılar iki köye dikkat çekmektedir. Eğridere ve Peşrefli
Menakıbname, Bedrettin ve aile üyelerinin “Beşe” lakabını kullandıklarını ifade etmektedir. Peşrefli’deki mezar Bedrettin’in yeğeni ( Kardeşi İsmail’in oğlu Pir Veli Beşe) ne aittir.
Eğridere’deki mezar ise Bedrettin’in oğlu Seyyid İsmail’e (Seyyid Dede) aittir. Seyyid İsmail’e (Seyyid Dede) ölüm tarihi Menakıbnamede H.813 olarak verilmektedir. Bu da M. 1410 tarihine gelmektedir.
Çevre köyleri ile yağmur duaları Seyyid Dede’nin makamında yapılmakta idi. Daha da ilginç olan, Eğridere’nin komşu köyleri, Yenişehir ve Osmancık (Kiliselipınar), cenazelerini kendi köylerinde değil Eğridere de toprağa verme geleneği yakın yıllara kadar devam etmiştir. Bu geleneğin “Seyyid Dede” ya yakın olmakla ilişkili olduğu sanılmaktadır.
Kaynak: A. Munis Armağan.
Fotoğraflar: Erol Şaşmaz
Seyyid Dede Mezarı – Eğridere köyü – ( Tire ) Fotoğraf Galerisi
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
