Halk arasında Mahkeme veya Çivili Cami olarak da tanınan yapı Menemen'in eski ticari merkezi Pazarbaşı Mahallesi sınırları içinde yer almaktadır. Üç ayrı yönde girişi olan cami avlusunun, batı ve güney cephelerindeki girişlerde kitabeler bulunmaktadır.
Caminin ilk inşa tarihi bilinmemektedir. Batı girişindeki kitabe üzerinde Hicri 1275 (Miladi 1858) tarihi bulunmakta; bu kitabenin yeniden inşa kitabesi olması gerekmektedir. Nitekim, Mahkeme Camii'nin bu tarihlerden çok önce de mevcut olduğuna dair kayıtlar vardır. Evliya Çelebi "Mahkeme Camii, cami-i atik'dir. Kargir kubbesi ve minaresi vardır. Kireçli kiremit örtülüdür" demektedir.
Ayrıca Evliya Çelebi'nin kasabayı ziyaret ettiği 1670-1671 tarihlerinden sonra 1690 tarihli bir vakıf belgesinde Menemen'de Mehmetpaşa Camii'ne ait bir kayıt bulunmaktadır.
Mahkeme Camii Haziresi'nde bulunan müezzin Ama Hafız'ın mezar taşı Hicri 1248 (1832-33) tarihlidir. Bu taşta Hafız'ın camide 55 yıl görev yaptığı belirtilmektedir. Buna göre Hicri 1193 (Miladi 1779) yılında Mahkeme Camii hizmete açıktır.
Cami avlusunun batı girişinde bulunan h.1275 (1858–1859) ve h.1324 (1906) tarihli iki onarım kitabesi bulunmaktadır.
Caminin haziresindeki mezar taşlarının büyük bir kısmının toplama olduğu, bunların Menemen'de zaman içinde değişik nedenlerle tahrip olmuş diğer mezarlıklardan taşınmış oldukları anlaşılmaktadır. Bu haziredeki mezar taşlarından en eski olanı ise Hicri 896 (Miladi 1490- 1491) tarihine aittir. Ancak bu erken tarihli mezar taşı ile caminin inşa tarihi arasında bir ilişki kurmak sakıncalı olacaktır.
CAM%C4%B0%C4%B0%202.jpg)
